“ Fair Use Là Gì ? Sử Dụng Hợp Lý Nguyên Tắc Sử Dụng Hợp Lý

Bảo hộ chiếm hữu trí tuệ là một đòn bẩy cứu phát triển thương mại, song việc bảo hộ quá nhiều hay để quá lâu có thể kìm hãm sự phát triển không chỉ riêng Quanh Vùng thành phầm trí tuệ đc bảo hộ mà còn liên quan đến sự tiến bộ của nhân loại. Khởi hành từ tính vô hình của thành phầm chiếm hữu trí tuệ nên việc bảo hộ trong ngành nghề này cũng có các đặc trưng ổn định. Nguyên tắc chiếm hữu hợp lý (trong tiếng anh gọi là fair use) là một nguyên lý căn bản trong việc bảo hộ những thành phầm chiếm hữu trí tuệ. Trong phạm vi bài viết, chúng tôi sẽ làm rõ các các nét tiêu biểu nhất của nguyên lý này.

Bạn đang xem: “ Fair Use Là Gì ? Sử Dụng Hợp Lý Nguyên Tắc Sử Dụng Hợp Lý

Bạn đang xem: Fair use là gì

Bài Viết: Fair use là gì

Học thuyết cần sử dụng hợp lý

Nguyên tắc cần sử dụng hợp lý trong tiếnganh còn gọi là fair use. Đó chính là một nguyên lý căn bản trong pháp luật về sở hữutrí tuệ.

Học thuyết cần sử dụng hợp lý ghi nhận rằng việc dùng cứng rắn những luật chiếm hữu trí tuệ (luật bản quyền) trong một số điều kiện ổn định là không hợp lý hoặc có thể kiềm chế sự sáng tạo hay ngăn người khác tạo tác phẩm gốc một cách thức không phù hợp. Điều ấy sẽ gây tổn hại cho công chúng. Vì vậy, học thuyết được phép mọi người dùng tác phẩm có bản quyền của những người khác mà không cần phải được phép trong một số điều kiện ổn định. Những ví dụ thịnh hành kể cả: chỉ trích, comment, báo cáo tin tức, bài giảng, học bổng and nghiên giúp.

Ngày này, không chứa một quy địnhpháp luật nào ở nước ta biểu thị thế nào là nguyên lý cần sử dụng hợp lý. Tuynhiên, nhiều lúc, có 04 nhân tố để xem xét việc cần sử dụng một thành phầm sở hữutrí tuệ có bản quyền có hợp lý không, rõ nét:

Mục đích and tính chất củaviệc cần sử dụng. Mục đích cần sử dụng có mang thực chất kinh tế hay phi kinh tế.Việc cần sử dụng có convert hay điều chỉnh tác phẩm gốc bằng cách thức thêm ý nghĩa, ngữcảnh hoặc từ ngữ mới không. Việc cần sử dụng ảnh thời trang để bàn luận về mức độchỉnh sửa ở bức tranh đó có nhiều khả năng là cần sử dụng hợp lý hơn nếu cần sử dụng ảnhmà không comment. Tác phẩm nhại có thêm thể là điều kiện cần sử dụng hợp lý nếu bắtchước tác phẩm theo cách thức phê phán hoặc comment về tác phẩm gốc. Việc sử dụngcó mang tính kinh tế hay trọn vẹn cá nhân hay không? Việc cần sử dụng mang tínhthương mại hoặc lợi nhuận ít có khả năng đc coi là cần sử dụng hợp lý.Thực chất của tác phẩmcó bản quyền. Việc cần sử dụng những tác phẩm thực sự nhằm chỉ dẫn hoặc là cơ sở dữliệu có nhiều khả năng là cần sử dụng hợp lý hơn đối với việc cần sử dụng những tác phẩmmang tính sáng tạo cao như thơ hoặc phim khoa học viễn tưởng.Số lượng and phần thựcchất đc cần sử dụng đối với tất cả tác phẩm có bản quyền. Việc cần sử dụng những phầnnhỏ của tác phẩm có bản quyền có nhiều khả năng là cần sử dụng hợp lý hơn đối với việcsao chép tất cả tác phẩm. Tuy vậy, ngay cả khi cần sử dụng 1 phần nhỏ dại, nếu phầnđược cần sử dụng là đoạn quan trọng nhất, “trọng tâm” của tác phẩm, thìviệc cần sử dụng đó ít có khả năng đc coi là hợp lý.Liên quan của việc sửdụng trên thị trường tiềm năng hoặc trị giá của tác phẩm có bản quyền. Việc sửdụng có thay thế tác phẩm gốc đến mức độ mọi người dừng mua hoặc xem tác phẩm có bảnquyền không? Nếu có, hành động này ít có khả năng là cần sử dụng hợp lý.

Nguyên tắc thăng bằng lợi ích and học thuyết cần sử dụng hợp lý có mối quan hệ gì cùng nhau ?

Theo triết học của Locke, bất kỳ tài sản gì là thành quả lao động của những người nào thì người đó có quyền chiếm hữu. Tuy vậy, lý thuyết trên không trọn vẹn thích hợp với loại tài sản vô hình – thành phầm đặc trưng của lao động bằng trí tuệ. Xét trong mối quan hệ giữa việc bảo hộ quyền chiếm hữu trí tuệ and thương mại, có thể cảm nhận thấy bảo hộ quyền chiếm hữu có tác động thẳng trực tiếp đến sự phát triển thương mại and thế gới. Đã hết phủ nhận các đóng góp vô cùng lớn to của thành phầm trí tuệ nếu với sự phát triển của nhân loại, tuy vậy, không còn chối bỏ rằng, ở một góc độ nào đó, quyền chiếm hữu trí tuệ sẽ liên quan theo hướng tiêu cực nếu với thế gới. Khi bảo hộ quyền chiếm hữu trí tuệ có thể dẫn đến tình trạng đặc quyền. Việc đặc quyền sẽ dẫn đến tăng những giá thành giao dịch trong thế gới – giá thành của người muốn chiếm hữu hay cần sử dụng những thành phầm trí tuệ này. Khi đó, những chủ thể đặc quyền sẽ đẩy chi phí thành phầm lên cao, khiến người tiêu áp dụng phải chịu thiệt hại (họ phải thanh toán trả tiền cho thành phầm với chi phí thông thường cao hơn lợi ích mà họ có thể thu đc từ thành phầm đó). Những nhà thương mại không phải không cảm nhận thấy đc điều đó, song họ xem này là các liên quan ngắn hạn – là cái giá phải trả cho các lợi ích dài hạn. Lợi ích dài hạn của chiếm hữu trí tuệ là việc tăng năng suất lao động trên những cơ chế khuyến khích sáng tạo. Khởi hành từ tính sáng tạo đặc trưng của thành phầm chiếm hữu trí tuệ mà thành phầm này đc rất chú trọng bởi vì sáng tạo là động lực của sự phát triển.

Thực chất của nguyên lý thăng bằng lợi ích giữa chủ chiếm hữu trí tuệ and lợi ích thế gới là sự dung hoà quyền lợi giữa những bên nhằm tạo nên tình huống tồn tại and phát triển cho chính những bên, cao hơn nữa là thúc đẩy sự phát triển của văn học, khoa học and kỹ thuật. Mỗi bên sẽ phải hy sinh 1 phần quyền lợi của tớ để hướng tới lợi ích chung to hơn mà sâu xa hơn đó chính là tạo nên một thế gới phát triển bền vững, vô tư and bình đẳng.

Để tiến hành nguyên lý thăng bằng lợi ích, luật pháp về quyền chiếm hữu trí tuệ của quốc tế and của nhiều nước đã tạo được một số quy tắc thường đc gọi là “fair use” – quyền của mọi người dùng tài liệu có bản quyền không phải xin phép, không phải trả nhuận bút, thù lao trong một số điều kiện. Một trong các ngành nghề biểu thị thấy rõ nguyên lý đó là các quy tắc về coppy tác phẩm. Như thế, cần sử dụng một cách thức hợp lý thành phầm chiếm hữu trí tuệ trong pháp luật chiếm hữu trí tuệ nhằm thăng bằng lợi ích của chủ thể chiếm hữu and thế gới.

Nguyên tắc thăng bằng lợi ích đc quy tắc như vậy nào ?

Xem thêm: băng dính tiếng trung là gì

Mặc dù quyềnsở hữu trí tuệ là đặc quyền, song đây không hẳn là một sự đặc quyền mang tínhtuyệt đối. Phạm vi and thời gian bảo hộ của chủ thể quyền chiếm hữu trí bị pháp luậthạn chế, rõ nét tại Khoản 1 Điều 7 Luật Chiếm hữu trí tuệ 2005, sửa đổi bổ sung2009 (viết tắt là Luật Chiếm hữu trí tuệ) những chủ thể quyền này chỉ đc thực hiệnquyền quyền của tớ trong phạm vi and thời gian bảo hộ theo quy tắc của Luậtnày. Ngoài ra, Việc tiến hành quyền chiếm hữu trí tuệ không đc xâm phạm lợi íchcủa Nhà nước, lợi ích công cộng, quyền and lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhânkhác and không đc vi phạm những quy tắc khác của pháp luật có ảnh hưởng. Khôngnhững thế, Trong điều kiện nhằm đảm bảo an toàn mục tiêu quốc phòng, an ninh, dân sinhvà những lợi ích khác của Nhà nước, thế gới quy tắc tại Luật này, Nhà nước cóquyền cấm hoặc hạn chế chủ thể quyền chiếm hữu trí tuệ tiến hành quyền của mìnhhoặc buộc chủ thể quyền chiếm hữu trí tuệ phải được phép tổ chức, cá nhân khác sửdụng một hoặc một số quyền của tớ với các tình huống phù hợp; việc giới hạnquyền nếu với sáng chế thuộc huyền bí nhà nước đc tiến hành theo quy tắc củaChính phủ. 

Để bảo đảm sự thăng bằng giữa lợiích của chủ chiếm hữu giống như của trái đất thế gới, pháp luật quy tắc Công nhậnvà bảo hộ quyền chiếm hữu trí tuệ của tổ chức, cá nhân trên cơ sở đảm bảo an toàn hài hòalợi ích của chủ thể quyền chiếm hữu trí tuệ với lợi ích công cộng; không bảo hộcác đối tượng người dùng chiếm hữu trí tuệ trái với đạo đức thế gới, trật tự công cộng, có hạicho quốc phòng, an ninh. Chínhvì vậy mà đặc quyền của tác giả chỉ đc bảo hộ trong một thời hạn ổn định,sau thời hạn đó tác phẩm sẽ thuộc quyền khai thác tự do của công chúng. Những đốitượng chiếm hữu công nghiệp cũng bị giới hạn về thời gian bảo hộ.

Một trong các điểm biểu thị thấy rõ content của nguyên lý thăng bằng lợiích của chủ SHTT and lợi ích của thế gới là quy tắc về những điều kiện sử dụngtác phẩm không phải xin phép, không phải thanh toán trả tiền nhuận bút, báo oán lao. Vấnđề này đc quy tắc trong những điều ước quốc tế về quyền tác giả and trong phápluật những nước. Ví dụ, Công ước Berne – điều ước quốc tế đa phương trước tiên vềquyền tác giả cũng quy tắc trong các điều kiện ổn định nước nhà thànhviên có quyền quy tắc việc coppy, trích dẫn, in lại, phát sónglại….với mức độ phù hợp với thông lệ, không nhằm mục đích buôn bán and khôngxâm hại tới việc khai thác nhiều khi tác phẩm, không gây thiệt hại bất hợp lýcho các quyền lợi hợp pháp của tác giả thì việc cần sử dụng đó không phải xinphép, không phải thanh toán trả tiền bản quyền. Tổ chức, cá nhân cần sử dụng tác phẩm trongnhững điều kiện này phải thông tin về tên tác giả and nền tảng, xuất xứ củatác phẩm đc cần sử dụng. Tuy vậy, Công ước Berne chỉ quy tắc nguyên lý chungvề những điều kiện cần sử dụng tác phẩm mà không cần xin phép, không cần trả tiềncòn những nước nhà thành viên đc quyền quy tắc rõ nét vấn đề này trong phápluật nước nhà.

Tại nước ta, những điều kiện cần sử dụng tác phẩm không cần xin phép, không cần thanh toán trả tiền đc liệt kê trong Khoản 1 Điều 25 Luật Chiếm hữu trí tuệ. Những điều kiện đó gồm:

Tựsao chép một bản nhằm mục đích nghiên giúp khoa học, giảng dạy của cá nhân;Tríchdẫn hợp lý tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để comment hoặc minh họa trongtác phẩm của tớ;Tríchdẫn tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để viết báo, áp dụng trong ấn phẩm địnhkỳ, trong chương trình phát thanh, truyền hình, phim tài liệu;Tríchdẫn tác phẩm để giảng dạy trong nhà trường mà không làm sai ý tác giả, khôngnhằm mục đích kinh tế;Saochép tác phẩm để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên giúp;Biểudiễn tác phẩm sân khấu, loại hình biểu diễn nghệ thuật khác trong những buổi sinhhoạt văn hóa truyền thống, tuyên truyền cổ động không thu tiền bên dưới bất kể vẻ ngoài nào;Ghiâm, ghi hình thẳng trực tiếp buổi biểu diễn để báo tin thời sự hoặc để giảng dạy;Chụpảnh, truyền hình tác phẩm tạo hình, kiến trúc, nhiếp ảnh, thẩm mỹ ứng dụngđược trưng bày tại địa điểm công cộng nhằm ra mắt hình ảnh của tác phẩm đó;Chuyểntác phẩm sang chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác cho người khiếm thị;Nhậpkhẩu bản sao tác phẩm của những người khác để cần sử dụng riêng.

Tuy vậy, việc cần sử dụng trong những điều kiện trên không đc dùng đốivới tác phẩm kiến trúc, tác phẩm tạo hình and chương trình máy tính. Việc sửdụng cũng phải phân phối tình huống là không làm liên quan đến việc khai thác bìnhthường tác phẩm, không gây phương hại đến những quyền của tác giả, chủ sở hữuquyền tác giả and phải thông tin về tên tác giả and nền tảng xuất xứ của tácphẩm.

Những điều kiện cần sử dụng tác phẩm không phải xin phép nhưng phải thanh toán trả tiền bản quyền đc quy tắc trong những điều ước quốc tế. Ví dụ, Điều 11 bis Công ước Berne được phép pháp luật nước nhà thành viên có quyền quy tắc việc cần sử dụng tác phẩm đã tuyên bố để phát sóng thì không phải xin phép nhưng phải thanh toán trả tiền bản quyền. Tuỳ tình huống, hoàn cảnh rõ nét ở mỗi nước mà nước nhà thành viên có quy tắc khác nhau về vấn đề này. Tổ chức, cá nhân cần sử dụng tác phẩm trong điều kiện này phải thông tin về tên tác giả and nền tảng, xuất xứ của tác phẩm, bảo đảm sự toàn vẹn của tác phẩm.

Ngoài ra,Điều 26 Luật Chiếm hữu trí tuệ cũng ghi nhận trườnghợp tổ chức phát sóng cần sử dụng tác phẩm đã tuyên bố để phát sóng có tàitrợ, quảng cáo hoặc thu tiền bên dưới bất kể vẻ ngoài nào cần sử dụng tác phẩm không phải xin phép nhưng phải thanh toán trả tiền nhuận bút, thùlao cho chủ chiếm hữu quyền tác giả kể từ khi cần sử dụng. Mức nhuận bút, thùlao, quyền lợi vật chất khác and cách thức trả tiền do những bên thỏa thuận;điều kiện không thỏa thuận đc thì tiến hành theo quy tắc của Chính phủ hoặckhởi kiện tại Tòa án theo quy tắc của pháp luật. Tổ chức phát sóng cần sử dụng tácphẩm đã tuyên bố để phát sóng không tài năng trợ, quảng cáo hoặc không thu tiềndưới bất kể vẻ ngoài nào không phải xin phép, nhưng phải thanh toán trả tiền nhuận bút,thù lao cho chủ chiếm hữu quyền tác giả kể từ khi cần sử dụng theo quy tắc của Chínhphủ.

Xem thêm: Bài Tập Trắc Nghiệm Định Luật Ôm Cho Toàn Mạch Lớp 11 Có Lời Giải

Trên này là tất cả content support của chúng tôi về nguyên lý chiếm hữu hợp lý trong chiếm hữu trí tuệ. Nếu có khúc mắc về vấn đề trên hoặc Quý quý khách muốn đc support thẳng trực tiếp hoặc nhu yếu giúp đỡ, vui lòng contact Doanh nghiệp Luật Long Phan.

Thể Loại: Giải bày Kiến Thức Cộng Đồng
Bài Viết: Fair Use Là Gì – Nguyên Tắc Sử Dụng Hợp Lý

Thể Loại: LÀ GÌ

Nguồn Blog là gì: Fair Use Là Gì – Nguyên Tắc Sử Dụng Hợp Lý

Xem thêm: khuyến nghị là gì