kitsune là gì

By Admin 21/11/2023 0

Bách khoa toàn thư há Wikipedia

Bài này viết lách về loại cáo vô văn hoá dân gian giảo Nhật Bản. Đối với loại cáo vô ý nghĩa sâu sắc sinh học tập, coi Cáo. Đối với chủ thể không giống, coi Kitsune (định hướng).

Bạn đang xem: kitsune là gì

Hoàng tử Hanzoku bị một con cái cáo chín đuôi (cửu vĩ hồ nước, kyūbi no kitsune) thực hiện sốt ruột. Tranh in của Utagawa Kuniyoshi, thời kỳ Edo, thế kỷ 19.
Một con cái cửu vĩ hồ nước, kể từ bạn dạng in đời ngôi nhà Thanh của cuốn cổ kinh Sơn Hải Kinh

Kitsune (狐 (キツネ), キツネ (hồ)? IPA: [kitsu͍ne] ⓘ), bám theo nghĩa đen thui, là 1 trong những kể từ giờ Nhật nhằm chỉ loại cáo, hoặc hồ ly tinh tinh ma vô văn hóa truyền thống dân gian giảo Nhật Bản. chủng loại cáo là 1 trong những chủ thể thịnh hành của văn hoá dân gian giảo Nhật Bản. Trong giờ Anh, kitsune là kể từ dùng để làm chỉ bọn chúng vô văn cảnh này. Những mẩu chuyện mô tả bọn chúng như các loại vật một vừa hai phải mưu trí một vừa hai phải đem những hấp lực ám ảnh tăng dần dần bám theo lứa tuổi và trí tuệ của bọn chúng. Theo văn hóa truyền thống dân gian giảo Yōkai, toàn bộ những con cái cáo đều sở hữu năng lượng biến đổi trở nên hình dạng loài người. Trong Lúc một số trong những mẩu chuyện dân gian giảo kể rằng kitsune dùng năng lượng của bọn chúng nhằm lừa người – như các con cái cáo vô văn hóa truyền thống dân gian giảo vẫn thông thường làm – thì các mẩu chuyện không giống lại mô tả bọn chúng như thể những vệ sĩ trung thành với chủ, người chúng ta, người tình và người phu nhân.

Cáo và loại người vẫn sinh sống cùng với nhau vô thời chi phí sử ở Nhật Bản; sự sát cánh đã từng phát sinh những truyền thuyết về những loại vật này. Kitsune đem contact trực tiếp với Inari, một kami hoặc thần linh vô Thần đạo, và phụng sự như thể những sứ fake của vị thần. Vai trò này đã từng tăng ý nghĩa sâu sắc siêu tự nhiên của loại cáo. Một con cái kitsune có không ít đuôi – bọn chúng hoàn toàn có thể mang đến chín khuôn đuôi – thì nó càng già cả, càng uyên thâm, và càng mạnh. Bởi vì như thế tiềm năng và sự tác động của bọn chúng, một số trong những người còn cúng tế mang đến bọn chúng như các vị thần. trái lại, những con cái cáo cũng thông thường được xem như thể những "loài vật phù thủy", đặc trưng vô là thời kỳ Edo (1603–1867) ăm ắp mê tín dị đoan, và là những con cái hồ ly tinh lừa lọc (tương tự động như với lửng và mèo).[1]

Nguồn gốc[sửa | sửa mã nguồn]

Những lịch sử một thời Nhật Bản về loại cáo đem xuất xứ kể từ cửu vĩ hồ nước vô thần thoại cổ xưa Trung Hoa,[2][3] cũng có thể có trong những mẩu chuyện từng Đông Á. Những chuyện cổ dân gian giảo của Trung Quốc kể về những thần cáo gọi là hồ ly tinh (tiếng Trung: 狐狸精) hoàn toàn có thể mang đến chín đuôi; bọn chúng và đã được đi vào văn hóa truyền thống Nhật Bản với tên thường gọi kyūbi no kitsune ('cửu vĩ hồ',[4] được trình diễn cụ thể rộng lớn mặt mũi dưới). hầu hết mẩu chuyện còn còn sót lại sớm nhất có thể được ghi lại vô Konjaku Monogatarishū, một tuyển chọn tập luyện văn học tập Nhật Bản kể từ thế kỷ 11 những mẩu chuyện truyền mồm của Nhật Bản, Trung Quốc và nén Độ.[5]

Smyers (1999) ghi nhận rằng ý tưởng phát minh về loại cáo chuyên nghiệp cút hấp dẫn và côn trùng contact của những lịch sử một thời về bọn chúng với Phật giáo và đã được đi vào văn hóa truyền thống dân gian giảo Nhật Bản trải qua những mẩu chuyện tương tự động của Trung Quốc, tuy nhiên bà vẫn tin yêu rằng một số trong những mẩu chuyện về loại cáo đem chứa chấp những vật liệu đặc thù riêng rẽ của Nhật Bản.[6]

Từ nguyên[sửa | sửa mã nguồn]

Tượng cáo vô ngôi đền rồng Thần Đạo ở Nhật Bản
Nhật Bản là điểm sinh sinh sống của 2 phân loại cáo đỏ: cáo Hokkaido (Vulpes vulpes schrencki, hình), và cáo đỏ ửng Nhật Bản (Vulpes vulpes japonica), cả nhị đều không tồn tại chín đuôi.

Người tớ vẫn chưa chắc chắn kể từ nguyên vẹn rất đầy đủ của kể từ này. Cách dùng kể từ lâu lăm nhất được nghe biết là vô văn bạn dạng Shin'yaku Kegonkyō Ongi Shiki, đem niên đại năm 794. Các mối cung cấp cũ không giống bao hàm Nihon Ryōiki (810–824) và Wamyō Ruijushō (k. 934). Những mối cung cấp cũ này được viết lách bằng văn bản Man'yōgana, vô ê xác lập rõ ràng dạng lịch sử hào hùng của kể từ này (khi được fake âm thanh lịch dạng Latin) là ki1tune. Sau một số trong những thay cho thay đổi âm vị vô lịch sử hào hùng, nó trở nên kitsune.

Nhiều khuyến nghị kể từ nguyên vẹn và đã được thể hiện, tuy vậy không tồn tại sự thống nhất chung:

  • Myōgoki (1268) nhận định rằng nó được gọi vì vậy vì như thế nó "luôn (tsune) làm nên màu vàng (ki)".
  • Tác phẩm Mizukagami vô đầu thời kỳ Kamakura cho rằng nó Tức là "đến (ki) [tiếp vĩ ngữ thể hoàn thành xong tsu] phòng nghỉ (ne)", từ là 1 truyền thuyết rằng kitsune hoàn toàn có thể đem dáng vẻ phụ phái đẹp, kết duyên với nam nhi và sinh con cái.
  • Arai Hakuseki vô Tōga (1717) nhận định rằng ki Tức là 'mùi hôi thối', tsu là tiếp vĩ ngữ chiếm hữu cơ hội (possessive particle), và ne đem tương quan cho tới inu, kể từ Tức là 'chó'.
  • Tanikawa Kotosuga vô Wakun no Shiori (1777–1887) nhận định rằng ki Tức là 'màu vàng', tsu là tiếp vĩ ngữ chiếm hữu cơ hội, và ne đem tương quan cho tới neko, kể từ Tức là 'mèo'.
  • Ōtsuki Fumihiko vô Daigenkai (1932–1935) khuyến nghị rằng kể từ này khởi đầu từ kitsu, là kể từ tượng thanh chỉ giờ sủa của con cái cáo, và ne, hoàn toàn có thể là 1 trong những kính ngữ nhắc đến một người hầu của đền rồng thờ Inari.
  • Nozaki cũng khêu ý rằng kể từ này ban sơ là kể từ tượng thanh: kitsu thay mặt mang đến giờ kêu ăng ẳng của cáo và trở nên kể từ cộng đồng mang đến 'cáo'; -ne biểu thị một dạng thức thân thương.[7]

Kitsu là kể từ tượng thanh cổ; vô giờ Nhật tiến bộ, giờ sủa của cáo được phiên âm là kon kon hoặc gon gon.

Từ nguyên vẹn dân gian giảo được nghe biết thoáng rộng của kể từ này[8] tương quan cho tới việc cút ngủ và quay trở lại nhà: vô giờ Nhật cổ xưa, kitsu-ne Tức là 'đến ngủ', và ki-tsune Tức là 'luôn luôn luôn đến'.[9] Như vậy nhượng bộ như nối sát với cùng một mẩu chuyện cụ thể; nó là 1 trong những trong mỗi mẩu chuyện cổ nhất còn còn sót lại về kitsune,[8] và không như đa số những mẩu chuyện vô ê kitsune đem hình dạng của một người phụ phái đẹp và kết duyên với nam nhi, mẩu chuyện này sẽ không kết giục một cơ hội bi thảm.[5][9] Từ bạn dạng dịch của Hamel:[8]

Xem thêm: pc47 là gì

Ono, người quê Mino (cho hiểu được đấy là một truyền thuyết cổ của Nhật Bản vô năm 545 sau Công nguyên), xưa nay luôn luôn tơ tưởng cho tới hình tượng người phụ phái đẹp vô mơ của tớ. Anh gặp gỡ cô vào trong 1 ban đêm bên trên một cánh đồng hoang toàng to lớn và kết duyên với cô. Cùng khi với việc thành lập của đứa đàn ông, Ono nhận nuôi một con cái chó con cái, càng rộng lớn nó càng biểu lộ sự thù ghét người phụ phái đẹp ê. Cô cầu xin xỏ ông chồng thịt nó cút, tuy nhiên anh kể từ chối. Cuối nằm trong, một ngày nọ, con cái chó xông vô gặm cô kinh hoàng, cho tới nỗi cô thất lạc mạnh mẽ, quay về lốt cáo, nhảy qua quýt mặt hàng rào và quăng quật trốn. "Em hoàn toàn có thể là cáo," Ono gọi bám theo, "nhưng em là u của đàn ông tôi, và tôi tiếp tục luôn luôn nâng niu em. Hãy quay về Lúc thoải mái; em luôn luôn được đón nhận." Thế là tối này cô cũng lén quay trở lại và ngủ trong tầm tay anh.

Từ nguyên vẹn dân gian giảo nhận định rằng vì như thế con cái cáo quay trở lại với ông chồng từng tối với tư cơ hội là 1 trong những người phụ phái đẹp tuy nhiên lại tách cút vào cụ thể từng buổi sớm với tư cơ hội là 1 trong những con cái cáo nhưng mà nó được gọi là kitsune.

Đặc trưng[sửa | sửa mã nguồn]

Tấm obake karuta ('thẻ bài xích tai ác vật') từ trên đầu thế kỷ 19 tế bào mô tả một kitsune. Trò đùa thẻ bài xích tương quan này bao hàm việc phối hợp những manh côn trùng kể từ văn hóa truyền thống dân gian giảo cho tới hình hình họa của những loại vật ví dụ.

Kitsune được cho rằng chiếm hữu trí mưu trí hơn hẳn, sinh sống lâu và đem sức khỏe yêu thuật. Chúng là 1 trong những loại yōkai. Từ kitsune thỉnh thoảng được dịch là 'tinh linh cáo' ("fox spirit"), thực rời khỏi là 1 trong những chuyên mục truyện dân gian giảo rộng lớn rộng lớn. Như vậy không tồn tại nghĩa kitsune là yêu tinh, cũng ko nên về cơ bạn dạng bọn chúng không giống với cáo thường thì. Bởi vì như thế kể từ tinh linh ("spirit") được dùng nhằm phản ánh tình trạng nắm rõ hoặc giác ngộ, toàn bộ những con cái cáo sinh sống lâu đều được cho rằng đạt được năng lực siêu tự nhiên.[6]

Có nhị cơ hội phân loại thịnh hành của kitsune:

  • Zenko (善狐 (thiện hồ)? 'cáo tốt') là những con cái cáo nhân kể từ, thánh thiện nối sát với Inari; bọn chúng thỉnh thoảng được gọi giản dị và đơn giản là "cáo Inari" ("Inari fox") vô giờ Anh.
  • Mặt không giống, yako (野狐 (dã hồ)? 'cáo đồng', cũng gọi nogitsune) đem Xu thế tinh ma tai ác hoặc thậm chí còn đem ác tâm.[10]

Các truyền thống lịch sử khu vực bổ sung cập nhật thêm thắt những mô hình không giống.[10] Ví dụ, ninko là 1 trong những tinh ma linh cáo vô hình dung nhưng mà loài người chỉ hoàn toàn có thể trí tuệ được Lúc bị bọn chúng nhập hồn. Kitsune hoàn toàn có thể mang đến chín đuôi.[11] Nói cộng đồng, con số đuôi nhiều hơn thế nữa đã cho chúng ta biết một kitsune già cả rộng lớn và mạnh mẽ và tự tin hơn; bên trên thực tiễn, một số trong những mẩu chuyện dân gian giảo bảo rằng một con cái cáo tiếp tục chỉ đâm chồi thêm thắt đuôi sau thời điểm nó sinh sống được 100 năm.[12] (Trong môi trường xung quanh hoang dại, tuổi hạc lâu điển hình nổi bật của cáo thiệt là từ là 1 cho tới phụ vương năm, tuy vậy những thành viên hoàn toàn có thể sinh sống cho tới mươi năm vô ĐK nuôi nhốt.)

Một, năm, bảy và chín đuôi là những số lượng thịnh hành nhất trong những mẩu chuyện dân gian giảo.[13] Những kyūbi no kitsune (九尾の狐 (cửu vĩ hồ)? 'cáo chín đuôi') này còn có năng lực nhìn và nghe bất kể điều gì xẩy ra ở bất kể đâu bên trên toàn cầu. Những mẩu chuyện không giống ghi nhận bọn chúng với trí tuệ vô hạn (toàn trí).[14] Sau Lúc đạt cho tới 1.000 tuổi hạc và đem đuôi loại chín, kitsune fake thanh lịch white color hoặc vàng,[11] trở nên tenko (天狐 (thiên hồ) 'cáo ngôi nhà trời'?), dạng mạnh mẽ nhất của kitsune, và tiếp sau đó cất cánh lên thiên đường.

Xem thêm: smoked paprika là gì

Thay thay đổi hình dạng[sửa | sửa mã nguồn]

Cosplay về Kitsune

Kitsune hoàn toàn có thể chuyển đổi bám theo dáng vẻ loài người, một năng lực học tập được Lúc nó đạt cho tới một lứa tuổi nhất định – thông thường là 100 năm, tuy vậy một số trong những mẩu chuyện bảo rằng chỉ việc 50 năm.[12] Như một ĐK tiên quyết cộng đồng cho việc chuyển đổi, con cái cáo nên nhằm một nhánh vệ sinh sậy, một cái lá hoặc vỏ hộp sọ lên bên trên đầu.[15] Kitsune thông thường hoá trở nên những hình dạng người phụ phái đẹp xinh đẹp nhất, cô nàng con trẻ, nam nhi luống tuổi, và thấp hơn là những chàng trẻ trai.[16] Những hình dạng này không trở nên số lượng giới hạn vị lứa tuổi hoặc nam nữ của con cái cáo,[6] và một kitsune hoàn toàn có thể sao chép vẻ vẻ ngoài của một người ví dụ.[17] Kitsune đặc trưng có tiếng với việc đóng góp fake phụ phái đẹp xinh đẹp nhất.

Niềm tin yêu thịnh hành ở Nhật Bản thời Trung cổ là ngẫu nhiên phụ phái đẹp này bị phát hiện 1 mình, nhất là vô khi nhập nhoạng hoặc đêm tối, đều hoàn toàn có thể là 1 trong những kitsune.[18] Từ kitsune-gao ('mặt cáo') dùng để làm chỉ những phụ phái đẹp đem khuôn mặt mũi hẹp với hai con mắt sát nhau, lông ngươi mỏng mảnh và gò má cao. Theo truyền thống lịch sử, cấu hình khuôn mặt mũi này được xem như là thú vị, và một số trong những mẩu chuyện nhận định rằng nó tương tự những con cái cáo ở dạng người.[19] Các biến đổi thể vô chủ thể đã cho chúng ta biết kitsune hội tụ lại những điểm lưu ý không giống của loại cáo, ví dụ như lớp phủ mịn của lông cáo, đem bóng đem hình dạng cáo hoặc phản chiếu đã cho chúng ta biết hình dạng thiệt của chính nó.[20]

Trong một số trong những mẩu chuyện, kitsune vẫn hội tụ lại – và gặp gỡ trở ngại trong các công việc – bao phủ lấp liếm đuôi của bọn chúng Lúc bọn chúng ở hình dạng loài người. Muốn lần rời khỏi đuôi cáo thì có lẽ rằng khi bọn chúng say rượu hoặc không cẩn thận là cách thức thịnh hành giúp thấy rõ ràng thực chất thiệt sự của bọn chúng.[21] Một người đặc trưng mộ đạo hoàn toàn có thể nhìn xuyên qua được lớp ngụy trang của cáo chỉ bằng phương pháp cảm biến bọn chúng.[22] Kitsune cũng hoàn toàn có thể bị xuất hiện Lúc ở vô lốt loài người vị nỗi hoảng hồn hãi và căm hận chó. Một số còn trở thành hoảng loạn trước sự việc hiện hữu của chó đến mức độ cù quay về dạng cáo và quăng quật chạy.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

  • Hồ ly tinh
  • Cửu vĩ hồ

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Casal, U.A. The Goblin Fox and Badger and Other Witch Animals of Japan. Nanzan University Press. tr. 1–93.
  2. ^ Gubler, Greg. “Kitsune: The Remarkable Japanese Fox”. Southern Folklore Quarterly. 38 (2): 121–134.
  3. ^ Bargen, Doris G. (1997). A woman's weapon: spirit possession in the Tale of Genji. Honolulu: University of Hawaii Press. tr. 292. ISBN 9780824818586.
  4. ^ Wallen, Martin (2006). Fox. London: Reaktion Books. tr. 69–70. ISBN 9781861892973.
  5. ^ a b Goff, Janet (tháng 4 năm 1997). “Foxes in Japanese culture: beautiful or beastly?” (PDF). Japan Quarterly. 44 (2).
  6. ^ a b c Smyers. 127–128
  7. ^ Nozaki 1961, tr. 3
  8. ^ a b c Hamel 2003, tr. 89
  9. ^ a b Smyers 1999, tr. 72
  10. ^ a b Hearn, tr. 154
  11. ^ a b Smyers 1999, tr. 129
  12. ^ a b Hamel 2003, tr. 91
  13. ^ “Kitsune, Kumiho, Huli Jing, Fox”. ngày 28 tháng tư năm 2003. Truy cập ngày 14 mon 12 năm 2006.
  14. ^ Hearn, tr. 159
  15. ^ Nozaki 1961, tr. 25–26
  16. ^ 民俗学研究所編 chỉnh sửa (1951). 民俗学辞典. 東京堂. tr. 137–8. NCID BN01703544.
  17. ^ Hall 2003, tr. 145
  18. ^ Tyler 1987, tr. xlix
  19. ^ Nozaki 1961, tr. 95, 206
  20. ^ Hearn, tr. 155
  21. ^ Ashkenazy 2003, tr. 148
  22. ^ Heine, Steven (1999). Shifting Shape, Shaping Text: Philosophy and Folklore in the Fox Koan. University of Hawaii Press. tr. 153. ISBN 978-0-8248-2150-0.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  • Addiss, Stephen (1985). Japanese Ghosts & Demons: Art of the Supernatural. New York: G. Braziller. ISBN 0-8076-1126-3.
  • Ashkenazy, Michael (2003). Handbook of Japanese Mythology. Santa Barbara, California: ABC-Clio. ISBN 1-57607-467-6.
  • Hamel, Frank (2003). Human Animals. Kessinger Publishing. ISBN 0766167003.
  • Hearn, Lafcadio (2005). Glimpses of Unfamiliar Japan. Project Gutenberg. ISBN 1604247487.
  • Nozaki, Kiyoshi (1961). Kitsuné — Japan's Fox of Mystery, Romance, and Humor. Tokyo: The Hokuseidô Press. Bản gốc tàng trữ ngày 4 mon 8 năm 2019. Truy cập ngày 3 mon 11 năm 2016.
  • Smyers, Karen Ann (1999). The fox and the jewel: shared and private meanings in contemporary Japanese inari worship. University of Hawaii Press. ISBN 0824821025.
  • Tyler, Royall (1987). Japanese Tales. New York: Pantheon Books. ISBN 0-394-75656-8.

Đọc thêm[sửa | sửa mã nguồn]